Do van Ranst

Ravenhaar

Davidsfonds/Infodok, Leuven, 84 p., 13,50 euro.

Spelletjes verzinnen, daar zijn ze al die jaren erg goed in geweest: brandweerkazerne naspelen, bijvoorbeeld, of een rusthuis voor bejaarde kippen opzetten, of een beautysalon, of een oversteekplaats voor kikkers aanleggen... Maar dit keer moet het "iets groots" zijn, vinden ze, beter dan wat ze ooit deden: "omdat het misschien het allerlaatste spel zal zijn dat we ooit zullen spelen". Beter dan die Italiaanse kusfilm ook, die ze zouden overdoen, en waar ze spijt van kregen...

Meteen zet Do van Ranst in zijn nieuwe boek al wat onbestemde lijntjes uit, en wordt er een en ander gesuggereerd dat pas aan het eind een plaats krijgt. Een procédé dat hij ook in Mijn vader zegt dat we levens redden gebruikte, en dat overigens in de jeugdliteratuur van vandaag steeds drukker wordt aangewend.

Fatima brengt uitsluitsel: trouwen, dat moesten ze maar eens 'spelen'. Zij wordt de bruid, en Bram, de ik-verteller, de bruidegom. Maar een spel "dat in het echt gewoon kan", lijkt plots tegen de regels. Wat voor de autochtone vrienden gewoon is, is dat niet voor het Marokkaanse meisje. Een wat vreemd meisje is ze, met haar obsessie om blootsvoets de schuur binnen te komen, met dat rare vasten, en met die boze vader van haar, die een ander spel al in de war heeft gegooid. Maar toch is ze helemaal iemand van hen geworden. De bijnaam Ravenhaar kreeg ze van haar kompanen wegens haar prachtige zwarte haren, die ze na enig aandringen vanonder haar hoofddoek liet zien.

Ieder krijgt zijn vaste plek in wat een bizar rollenspel wordt, waarin de grenzen tussen verbeelding en werkelijkheid, tussen 'echt' en spel voortdurend worden verlegd. Een pseudo-volwassen spel met kinderen in de hoofdrollen. Voor Fatima is het een poging om de werkelijkheid te bezweren die haar boven het hoofd hangt. Ravenhaar staat immers een gearrangeerd huwelijk te wachten, net als haar twee oudere zussen.

Do van Ranst schreef alweer een erg filmisch boek, dat het vooral moet hebben van de knap gedoseerde stemmingswisselingen, van onuitgesproken gevoelens en flarden van zinnen, van blikkenwerk en 'binnensmonds lachen', van het onwennige aftasten van de nog onbekende grote gevoelens en ervaringen binnen bereik. Een boek ook dat met veel understatement en inleving de aarzelende overgang van kinderjaren naar volwassenheid illustreert.

Jammer wel dat het al te expliciete exposé aan het eind, over de islam en de bijbehorende huwelijkspraktijken van de overigens plots wel erg spraakzame Ravenhaar de zorgvuldig opgebouwde sfeer en dubbelheid voor een stuk ondergraaft. Ook de personages missen weleens het nodige vlees en bloed.

HAMME Jeugdauteur Do van Ranst heeft een nieuw boek uit: 'Ravenhaar'.

Het boek gaat over Bram en Fatima en hun vrienden. Omdat Fatima zo'n donker haar heeft, wordt ze ook wel Ravenhaar genoemd. Samen met Ben, Mies, Dorien, Stan en Victor spelen ze regelmatig spelletjes. Maar ze worden groot. Ze zijn ondertussen 12 jaar en gaan binnenkort allemaal naar een verschillende school. Tijd voor een laatste spel. Maar Ravenhaars vader mag er niet van weten. «Vriendschap en liefde staan centraal in dit boek. Het geeft ook de sfeer weer van het ouder worden, van het 'kindzijn' verliezen», verklapt auteur van Ranst alvast over zijn zevende boek.

'Ravenhaar' is voor lezers vanaf 11 jaar en kost 12,25 euro. Het boek zal in februari in de boekenhandel liggen. Meer info: www.dovanranst.be.